8.Ιαν.2024
Συνταγές

Η ιστορία πίσω από τα ντολμαδάκια γιαλαντζί

πιάτο με ντολμαδάκια ως ορεκτικό

Τα ντολμαδάκια γιαλαντζί έχουν τη δική τους ιστορία και μερικά μυστικά που τα κάνουν ακόμη πιο γευστικά.

Ο ντολμάς έχει πολλές και διαφορετικές ονομασίες. Στη Βόρεια Ελλάδα λέγεται σαρμάς ή σαρμαδάκι ή γιαρμάς ή γιαπράς ή κουπέπι. Ο ντολμάς προέρχεται από την τούρκικη λέξη «doldurmak» που σημαίνει γεμίζω. Η λέξη «σαρμάς» προέρχεται από το τουρκικό ρήμα «sarmak» που σημαίνει τυλίγω ενώ από την τουρκική λέξη για το φύλλο, «yaprak», έχουμε τα γιαπράκια. Στην πραγματικότητα, οι ντολμάδες φτιάχνονται με διάφορα λαχανικά αλλά σε γενικές γραμμές προτιμώνται τα αμπελόφυλλα. Όσο για τον όρο «γιαλαντζί», σημαίνει ψεύτικος στην τουρκική γλώσσα κι αυτό γιατί ο ντολμάς δεν έχει μέσα κρέας αλλά ρύζι. Επίσης συνήθως στη συνταγή του συμπεριλαμβάνονται υλικά όπως το κρεμμύδι, ο μαϊντανός, τα βότανα και διάφορα μυρωδικά.

Λίγα λόγια για τα ντολμαδάκια γιαλαντζί

Η ιστορία τους ξεκινά από την Αρχαία Ελλάδα. Στην αρχαιότητα, τα έφτιαχναν με φύλλα συκιάς και τα ονόμαζαν «θρία». Για πρώτη φορά, αναφέρονται τα αμπελόφυλλα για το τύλιγμα των ντολμάδων, στο συμπόσιο που στήνεται για τον Μέγα Αλέξανδρο, όταν κατέλαβε τη Θήβα. Το όνομα «ντολμάς», βέβαια, τους δίνεται όταν κατά την Οθωμανικοί Αυτοκρατορία, οι Τούρκοι έμαθαν το έδεσμα και το αγάπησαν εξίσου. Όσο για τα ντολμαδάκια γιαλαντζί, αυτά ξεκινούν να φτιάχνονται από τους Έλληνες του Πόντου και της Μικράς Ασίας που επιλέγουν αντί για κιμά να γεμίσουν τα αμπελόφυλλα με ρύζι. Γνωρίζατε πως τα ντολμαδάκια έπαιξαν τον δικό τους ρόλο στην Ελληνική Επανάσταση; Όσο περίεργο κι αν φαίνεται, ο Κοραής έκρυβε μεταφρασμένα αποσπάσματα από έργα κορυφαίων Ευρωπαίων στοχαστών συμβάλλοντας στον Ελληνικό Διαφωτισμό και κατ’ επέκταση στην Ελληνική Επανάσταση. Μάλιστα, τότε, οι ντολμάδες απαγορεύτηκαν!

Μυστικά για τα ντολμαδάκια γιαλαντζί

ντολμαδάκια - Μαύρη Θάλασσα

  • Ξεπλύνετε καλά το ρύζι για να φύγει το άμυλο και να παραμείνει σπυρωτό.
  • Το λεμόνι και η ντομάτα κρατούν το ρύζι σπυρωτό.
  • Μην διστάσετε να βάλετε μπαχαρικά στο φαγητό σας.
  • Το κρεμμύδια είναι απαραίτητο για τη γεύση.
  • Επιλέξετε μαλακά αμπελόφυλλα για καλύτερο αποτέλεσμα.
  • Τα πιο τραχιά φύλλα είναι καλύτερο να τα τοποθετήσετε στον πάτο της κατσαρόλας.
  • Αποφύγετε να ζεματίσετε τα αμπελόφυλλα αν είναι από βάζο.
  • Πλύνετε σχολαστικά τα αμπελόφυλλα γιατί ποτέ δεν μπορείτε να είστε σίγουροι αν είναι ραντισμένα.
  • Περίπου ένα λεπτό αρκεί για να ζεματίσετε τα αμπελόφυλλα ώστε ν’ αλλάξουν χρώμα.
  • Να θυμάστε πως τυλίγουμε πάντα προς την πλευρά που είναι το κοτσάνι.
  • Μην χρησιμοποιήσετε ποτέ χύτρα για το μαγείρεμα τους.
  • Τοποθετήστε στον πάτο της κατσαρόλας κοτσάνια από τα μυρωδικά σας και σκληρά αμπελόφυλλα που δεν χρησιμοποιήσατε ώστε να μην κολλήσουν τα ντολμαδάκια στον πάτο.
  • Μαγειρέψτε σε σιγανή φωτιά για καλύτερο αποτέλεσμα.
  • Μετά το μαγείρεμα, δώστε χρόνο στα ντολμαδάκια να κρυώσουν και να πάρουν τη θερμοκρασία δωματίου ώστε να τραβήξουν τα υγρά τους.

Στη Μαύρη Θάλασσα και το μενού της, θα βρείτε ντολμαδάκια γιαλαντζί με αμπελόφυλλο, ρύζι και μυρωδικά.

Κλείστε τραπέζι στο εστιατόριο για να δοκιμάσετε εκλεκτά θαλασσινά